Een ongecompliceerde schoolgang is niet voor ieder kind de realiteit. Kinderen en jongeren met de kenmerken van een licht verstandelijk beperking lopen tegen (veel) problemen aan op school. Problemen die soms verstrekkende gevolgen hebben voor de verdere schoolloopbaan, voor het welzijn en kansen voor de toekomst.
"Deze leerlingen kunnen vaak goed verbergen dat ze iets niet begrijpen."
Als een LVB in het onderwijs niet tijdig wordt herkend kan lange tijd sprake zijn van hoge verwachtingen waar de leerling niet aan kan voldoen. Die overvraging kan leiden tot spijbelen of voortijdige uitval en gedrags- of psychische problemen. En ondertussen begrijpt niemand precies waar de problemen vandaan komen.
Weet je waar deze leerlingen tegenaan kunnen lopen en wat je hier aan kan doen, dan kun je problemen verminderen en soms zelfs voorkomen. Ook in het speciaal onderwijs waar meer kinderen met een LVB zitten, kunnen onderwijsprofessionals moeite hebben om de juiste snaar te vinden in het contact.
De straatcultuur komt de school binnen
Een LVB kan in combinatie met ongunstige omgevingsfactoren iemand kwetsbaar maken voor bijkomende problematiek zoals schooluitval, verslaving, criminaliteit of uitbuiting.
Kenmerken van een LVB zoals een grotere mate van beïnvloedbaarheid en een beperkter sociaal netwerk (sociale steun), impulsief handelen en meer moeite hebben met het overzien van de gevolgen van gemaakte keuzes of gedrag verhogen het risico. Ook omgevingsfactoren als een problematische gezinssituatie, ‘verkeerde vrienden’ en wonen in een kwetsbare wijk spelen een rol.
Meer informatie kun je vinden op de pagina LVB & Risico’s
Een LVB komt vaker voor dan je denkt, de kans is groot dat ook op jouw school het aantal leerlingen met deze beperking lager wordt ingeschat dan het in werkelijkheid is.
Op veel basisscholen zal de term LVB niet direct tot herkenning leiden. Maar gemiddeld gezien zit in iedere basisschoolklas één moeilijk lerende leerling met een beperkt aanpassingsvermogen. Ongeveer 55% van de leerlingen met een LVB volgt regulier basisonderwijs, de overige 45% volgt een vorm van speciaal onderwijs. Als je de signalen herkent en als school voldoende kennis in huis hebt kun je deze leerlingen goed ondersteunen.
In het voortgezet onderwijs gaat ongeveer 44% van de leerlingen met een LVB naar regulier onderwijs. Denk dan aan het VMBO niveau 1 en 2. De meerderheid volgt een vorm van speciaal onderwijs en krijgt dus extra ondersteuning om onderwijs te volgen. Denk bijvoorbeeld aan het leerwegondersteunend onderwijs van het VMBO of speciaal voortgezet onderwijs (SVO).
Het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) heeft in samenwerking met diverse partijen, waaronder de VOBC, een instrumentarium ontwikkeld: bekijk de pagina hier.
Op de pagina’s van de aandachtsgebieden vind je informatie en praktische tools die jou helpen om leerlingen met een (vermoeden) van een LVB goed onderwijs te bieden. Ook onderaan deze pagina staan een paar tools. Sommigen zijn specifiek handig voor het reguliere onderwijs, anderen zijn behulpzaam voor professionals in het speciaal onderwijs.
Maak je je zorgen over een leerachterstand of het gedrag van een leerling? Probeer na te gaan of er mogelijk een LVB speelt. Of je nu in het reguliere onderwijs werkt, of in het speciaal onderwijs waar vaker gewerkt wordt met leerlingen met een LVB. I
Het Kennispakket LVB in onderwijs en jeugdhulp biedt handvatten om een licht verstandelijke beperking bij leerlingen te herkennen, passende ondersteuning te bieden en, indien nodig, samen met anderen extra hulp buiten school te zoeken.
Van basisinformatie tot tools voor professionals met LVB-kennis
Gratis kennismaken met signaleren en ondersteunen van mensen met een LVB
De antwoorden op vaak gestelde vragen vind je op deze pagina
Stond je vraag niet bij FAQ of wil je één van onze medewerkers spreken?
Iedere maand actuele kennis & nieuws over onze activiteiten in je mailbox?
