LVB & Digitale inclusie

Wat moet je weten over de knelpunten en risico’s waar mensen met een LVB mee te maken kunnen hebben?
En welke ondersteuning is er voor plezierig en veilig mediagebruik?
Veilig online

Digitale inclusie

De samenleving digitaliseert, naast het leven in de fysieke wereld ontstaat er voor veel mensen ook een leven in de digitale wereld. Zeker voor jeugdigen die met alle digitale mogelijkheden opgroeien. Voor jeugdigen en volwassenen met een LVB is dat niet anders. Ook zij zijn online te vinden om contact te hebben met vrienden en familie, om games te spelen en voor bijvoorbeeld het regelen van bankzaken.

Toch is er nog maar weinig bekend over mensen met een LVB en digitale inclusie. Terwijl het voor mensen met een LVB veel vraagt om mee te komen met alle ontwikkelingen. Vaak lopen mensen met een LVB ertegenaan dat digitale informatie of digitale diensten niet toegankelijk zijn voor hen. Door bijvoorbeeld te ingewikkeld taalgebruik of een onoverzichtelijke website of app. 

Naast dat het ingewikkeld kan zijn om online mee te komen, kunnen de online activiteiten van, met name jeugdigen, verschillende positieve gevolgen met zich meebrengen. Zo kan de zelfredzaamheid vergroot worden, brengt het ontspanning en geeft het een gevoel van zelfvertrouwen.

Door als professional op de hoogte te zijn van de ontwikkelingen en mogelijkheden online, kun je ondersteuning geven bij de online activiteiten van mensen met een LVB en zo verschil maken. 

Direct naar

Wat weten we over het mediagebruik?

Voor jeugdigen met een LVB zijn er aanwijzingen uit onderzoek dat zij:

  • Vaker online media gebruiken om informatie op te zoeken dan jeugdigen zonder een LVB.
  • Het grootste gedeelte van hun tijd online spenderen op sociale netwerksites zoals Instagram, Snapchat en WhatsApp en video’s kijken via YouTube en Netflix.
  • Contact hebben met onbekenden online.
  • Gebruik maken van een spelcomputer.
  • Te lang gamen.
  • Onbedoeld geld uitgeven.
  • Anderen pesten.

Voor volwassenen met een LVB zijn er aanwijzingen uit onderzoek dat zij:

  • Online media gebruiken om zich te informeren.
  • Online spelletjes spelen ter ontspanning.
  • Contact hebben met anderen door te chatten en te e-mailen.
  • In mindere mate gebruik maken van internetbankieren.

Uitdagingen

Internet kan vanzelfsprekend heel leuk, handig en positief zijn. Denk aan de kracht van social media om nieuwe mensen te leren kennen en vriendschappen of relaties op te bouwen. Maar er kunnen voor mensen met een LVB extra uitdagingen zijn op internet. Zij kunnen meer moeite hebben met:

  • Normbesef en inschatten wat gepast gedrag is online.
  • Impulscontrole, waardoor het lastig kan zijn om het beeldschermgebruik te beperken.
  • Het inschatten van intenties van anderen, omdat er online geen of minder non-verbale signalen zoals gezichtsuitdrukkingen zijn dan bij fysieke contacten. Hierdoor kunnen er (online) ook ruzies ontstaan. Of komen zij in aanraking met ‘verkeerde vrienden’.
  • Goed interpreteren van teksten, symbolen of beelden, zoals in films, series en games.

Onderzoeken naar LVB en mediagebruik

Waar vind je als professional informatie en ondersteuning?

Internet kan vanzelfsprekend ook heel leuk, handig en positief zijn. Hier staan een aantal websites en apps die helpen om dat zo te houden.

Handige apps en websites

De vaak snelle digitale ontwikkelingen kunnen voor professionals en mensen met een LVB ook heel behulpzaam zijn in het dagelijks leven. Verschillende apps en het internet kunnen heel goed ingezet worden voor hulp bij allerlei praktische zaken, zoals het geven van uitleg of het stellen van vragen. Maar ook voor het bijhouden van financiën.

Van het Kenniscentrum

Cover, met foto van groepje jongeren zittend op de grond. Meisje op de rug gezien met mobieltje in de hand.

Hoe was jouw dag online?

In gesprek met jongeren met een LVB over online gedrag. Informatie, tips en gespreksleidraad.

e-learning 'Zie jij het, die LVB'

Zie jij het, die LVB?

Iedereen die beroepsmatig werkt met jeugdigen en (jong)volwassenen komt ook in contact met mensen met een LVB.

Tips voor professionals

  • Het netwerk mediawijsheid biedt een schat aan informatie, ook specifiek gericht op mensen met een LVB.
  • Op het Kennisplein Gehandicaptenzorg staat onder andere de LVB en sociale media brochure.
  • De online gids leukeronline.nl is ontwikkeld voor professionals die vragen hebben over hoe zij iemand met een LVB kunnen begeleiden bij het gebruik van online media. Bijvoorbeeld over het voorkomen van vervelende situaties zoals grooming en phishing, maar ook bij veilig contacten leggen, daten en bij gamen en TikTokken.
  • Op de website Zorg van Nu zijn allerlei zorginnovaties te vinden die ook passend zijn voor mensen met een LVB.
  • De Academische Werkplaats Leven met een verstandelijke beperking heeft een infographic ontwikkeld over hoe e-health mensen met een LVB kan ondersteunen in het dagelijks leven.
  • Op de website Hoe? Zo! Mediawijs is veel informatie te vinden, waaronder een artikel over de invloed van influencers.
  • Met de LVB Media Experience kunnen professionals en developers ervaren welke hindernissen mensen met een LVB tegenkomen als zij gebruik maken van digitale diensten.

Tips voor mensen met een LVB

  • De online webhulp Steffie legt in korte eenvoudige animatievideo’s onder andere uit hoe een OV-chipkaart werkt, hoe je kunt internetbankieren en hoe het werkt met een DigiD en videobellen.
  • E-lvb een website waar mensen met een (licht) verstandelijke beperking middelen vinden om -met begeleiding- te werken aan gezond leven.
  • De website DigiHulp is er voor mensen met digitale vragen. Er is ook een Digihulplijn die mensen kunnen bellen met vragen.
  • De app Nep Echt! helpt jongeren bij het bepalen of online informatie echt of nep is.
  • De Goed Geld app kan mensen met een LVB helpen met budgetteren. In de app kunnen de zij in inkomsten en uitgaven bijhouden. Let op: de app is alleen beschikbaar op Android telefoons.