Zo thuis mogelijk opgroeien

Deze jeugdigen en hun gezin hebben vaker een hulpvraag door het beperktere aanpassings- en leervermogen van de jeugdige (en mogelijk ook de ouders) met vaak bijkomende problematiek als psychische gedragsproblemen.

Verklarende analyse en passend hulpaanbod

Het is daarom belangrijk om aandacht te hebben voor eventuele onderliggende problematiek, zoals een LVB of trauma. Jeugdige en ouder(s) kunnen hierop gescreend worden ter voorkoming van overvraging en om een beter beeld te krijgen van de behoeften.  
Kijk op de pagina Signaleren, screenen en diagnostiek voor meer informatie.

Het komt nog regelmatig voor dat professionals geen oog hebben voor die behoeften. De ouders van deze jeugdigen ontvangen dan te lang een generiek opvoedaanbod. Hierdoor kan problematiek verergeren en het duurt te lang voor zij passende specialistische zorg ontvangen. In veel gevallen kan dit echter voorkomen worden door de LVB tijdig te herkennen en een gedeelde verklarende analyse te gebruiken.
De tool Je ziet het niet, dus leer het zien! helpt onder andere met het signaleren van een mogelijke LVB.

Voor  een specifieke groep jeugdigen met een LVB is toch uithuisplaatsing nodig. Omdat de thuissituatie niet veilig is of de problematiek van de jongere te complex.

Als opgroeien thuis niet kan

Jeugdigen die niet thuis opgroeien hebben dus vaker te maken met complexe problematiek. Hierbij kun je denken aan kind-eigen problematiek: vaak een LVB in combinatie met gedragsproblemen, trauma of bijvoorbeeld problematische gehechtheid. Daarnaast komen deze jeugdigen vaker uit een minder stabiele gezinsomgeving waarin er sprake kan zijn van ouders met verminderde opvoedingsvaardigheden door eigen problematiek zoals een LVB-functioneren, psychische problematiek en/of verslaving of een omgeving waarin sprake is van huiselijk geweld en kindermishandeling.

In de schema’s werken met kwetsbare gezinnen en op de themapagina LVB en GGZ lees je meer over deze problematiek en mogelijkheden om hulp te bieden.

Als thuis opgroeien dan niet kan, groeien deze jeugdigen het liefst zo gezinsgericht als mogelijk op. Bijvoorbeeld in een pleeggezin, gezinshuis of kleinschalige voorziening. En daarbij willen ze het liefst in contact staan met de ouders of het eigen netwerk. En wonen in de eigen omgeving zodat ze ook naar hun eigen school kunnen blijven gaan

Maar voor deze groep jeugdigen met een LVB en bijkomende gedrags- en of psychische problemen is vaak de juiste zorg onvoldoende beschikbaar. Zodat door het missen van de juiste zorg de problematiek kan verergeren en ze soms (tijdelijk) ver buiten hun eigen regio moeten wonen om wel de juiste zorg te kunnen ontvangen.

Wat jij kunt doen

Als professional kun jij veel betekenen voor deze jeugdige en hun gezinnen. Dit begint met goed luisteren en met het maken van een gedeelde verklarende analyse. Wat zijn hun vragen, wat vinden zij belangrijk en wat kan dit gezin goed. Maar het is ook belangrijk om oog te hebben voor het gezin als geheel, niet alleen voor de jeugdige of de ouder(s).

Om je als professional en organisatie op weg te helpen geven we een paar tips:

• Gebruik de Richtlijnen jeugdhulp en jeugdbescherming en werkkaarten ter ondersteuning van je werk met jeugdigen en ouders. In de Richtlijnen wordt ook aandacht besteed aan jeugdigen en ouders met een LVB. Kijk bijvoorbeeld eens naar de richtlijnen Samen met ouders en jeugdige beslissen over passende hulp & Uithuisplaatsing.
• Maak gebruik van een gedeelde verklarende analyse. Hiervoor zijn verschillende methoden beschikbaar. Bijvoorbeeld het 7-factorenmodel dat te vinden is op de website van de Kenniswerkplaats Jeugd Friesland.
• Neem deel aan de groep Integrale (specialistische) jeugdhulp op het platform 1Sociaaldomein.
• Lees de verhalen van jongeren over zo thuis als mogelijk opgroeien bij ’s Heeren Loo.
• Ga zelf aan de slag met de invultemplate als gesprekstool die ’s Heeren Loo heet ontwikkeld.
• Luister  naar de Podcastserie ketenbreed leren en hoor hoe ervaringsdeskundigen en professionals op zoek gaan naar verbeterkansen voor de jeugdhulp.

In onze werktool Samenwerken aan de weg naar het líefst thuis staan meer tips.