LVB & gezond leven

Gezond leven is een breed begrip en meer dan alleen maar voldoende sporten en bewegen. Een gezonde levensstijl gaat ook over wat je eet, drinkt, of je rookt en hoe je je voelt.
Sport en beweging

Gezond leven en gezonde keuzes maken kan voor mensen lastig zijn, dit geldt ook voor mensen met een licht verstandelijke beperking. Het is goed om hier als professional oog voor te hebben en in gesprek te gaan over de leefstijl van de mensen met wie je werkt. Een gezonde leefstijl heeft in het algemeen meerdere voordelen:

  • Volop mee kunnen doen in de samenleving
  • Minder psychische problemen
  • Minder gezondheidsrisico’s 

 

Op deze pagina staan we stil bij verschillende aspecten die bijdragen aan een gezond leven van mensen met een LVB en vind je tips die je kunt inzetten in je werk.

Direct naar

Sport en bewegen

Bewegen is voor mensen met een LVB extra zinvol.

De meeste mensen sporten of bewegen graag met het oog op hun gezondheid, bijvoorbeeld om fit te blijven en overgewicht te voorkomen. Maar ook om te ontspannen of om het hoofd leeg te maken.

Sport en beweging kunnen zelfs extra zinvol zijn voor mensen met een LVB. Waarom?

  • Regelmatig bewegen en sporten kan negatieve gevoelens verminderen en de positieve gevoelens van zelfverzekerdheid versterken.
  • Mensen met een LVB hebben meer dan anderen te maken met een slechte motoriek of overgewicht waardoor bepaalde dingen niet altijd goed lukken. Door te sporten worden een ongezond gewicht en/of motorische problemen tegengegaan, wat weer een positief effect heeft op de mobiliteit en zelfstandigheid.

 

Onderzoek van Nivel laat zien dat ongeveer de helft van de mensen met een LVB minimaal 1x per week aan sport doet. Dat is niet anders dan voor anderen. Mensen met een LVB kiezen vaker voor individuele sporten, zoals zwemmen, fitness, cardio- en krachttraining, wandelen, paardrijden of fietsen. 

Het wisselt of mensen met een LVB sporten bij een reguliere sportvereniging of bij een vereniging specifiek voor mensen met een beperking.

Remmende factoren

We hebben allemaal wel eens geen zin om van de bank af te komen om te gaan sporten. Maar wat maakt het extra lastig voor mensen met een LVB om voldoende aan sport of beweging te doen?

Moeheid en lichamelijke beperkingen 
Meedoen in de samenleving kan jeugdigen en jongvolwassenen veel energie kosten, bijvoorbeeld doordat zij overvraagd worden. Ook kunnen zij vaker dan andere leeftijdgenoten last hebben van gezondheidsproblemen. Regelmatig sporten is daarom niet altijd haalbaar.

Niet willen verplichten
Het vinden van de juiste balans tussen alle dagelijkse activiteiten kan voor iemand met een LVB lastiger zijn dan voor mensen zonder een LVB, tijd maken voor sport hoort daar ook bij. De belangrijkste belemmering is de ervaren druk van teamsporten die vaak meerdere keren per week inzet vragen. Dit gevoel neemt toe wanneer er ook begeleiding nodig is om te kunnen sporten.

Afstand en bereikbaarheid
Reizen en op (sport)afspraken komen kan lastiger zijn voor mensen met een LVB, zeker wanneer zij nog jong zijn of nog niet zelfstandig kunnen reizen. Hoe dichterbij de sport locatie hoe eerder zij in de gelegenheid zijn om zelf naar de locatie te gaan.

Continuïteit 
Voor mensen met een LVB kan continuïteit, voorspelbaarheid en routine helpend zijn. Dit geldt voor thuis, op school maar ook voor sport. Een verhuizing, veranderingen in afstand en bereikbaarheid, sportactiviteiten of training kunnen hierin een belemmering vormen. Iemand kan door een verhuizing noodgedwongen moeten stoppen met sporten en niet meer beginnen.

Kosten 
De hoge kosten die soms gepaard gaan met sporten worden als een belemmering ervaren. Het kan dan gaan om nieuwe hardloopschoenen, contributie of middelen om het vervoer naar de sportlocatie te regelen. Jeugdigen met een LVB groeien vaker op in gezinnen waar er financiële zorgen zijn, dit kan invloed hebben op de mogelijkheden om te sporten. Op latere leeftijd spelen financiële mogelijkheden ook mee.

Sfeer 
Tot slot de sfeer. Sporten is voor veel mensen ook een manier om vrienden te maken. Voor jeugdigen met een LVB kan dit een uitdaging zijn omdat zij meer moeite kunnen hebben met het begrijpen van sociale interacties en anders omgaan met de sfeer binnen sportteams.

Meer weten

  • Wil je aan een iemand uitleggen waarom bewegen gezond is? Kijk dan samen eens op Kijk op Gezond of Fit met Steffie waar Steffie, de online webhulp, uitleg geeft!
  • De Infographic ‘Beweegrichtlijnen verstandelijke beperking’ van het Kenniscentrum Sport & Bewegen.
  • Het Kenniscentrum Sport en Bewegen zet zich in voor een vitaal en sociaal Nederland, waarin iedereen een leven lang met plezier kan sporten en bewegen. Bij het kenniscentrum vind je een goed gevulde kennisbank en verschillende producten.
  • MEE is een landelijke organisatie van cliëntondersteuning en verbinder van het sociaal domein en de sport. MEE NL ondersteunt het Nationaal Sportkoord, met als doelstelling dat ook mensen met een beperking een leven lang met plezier kunnen sporten of bewegen. MEE kan vanuit de expertise voor mensen met een beperking ook op lokaal niveau aanhaken. Ze ondersteunen sporters, sportaanbieders en gemeenten. 

Voeding

Gezonde voeding draagt bij aan een gezond leven en kan helpen overgewicht te voorkomen.

Het maken van gezonde voedingskeuzes draagt bij aan een goede gezondheid. Voor mensen met een LVB kan dit soms lastig zijn wanneer iemand bijvoorbeeld moeite heeft met het beheersen van impulsen. Dit kan zorgen voor overgewicht.

Mensen met een LVB hebben in vergelijking met mensen zonder deze beperking vaker overgewicht en een verhoogde kans op het krijgen van hart- en vaatziektes. Toch is er nog weinig bekend over hoe mensen met een LVB omgaan met voeding. Nivel vroeg daarom aan naasten van mensen met een matig of licht verstandelijke beperking naar de eetpatronen.

Uit het onderzoek kwam naar voren dat:

  • Ruim 80% van de de mensen met een beperking gezond eet.
  • Ongeveer 20% heeft onvoldoende kennis over voeding.
  • Ongeveer 25% van mensen met een beperking die zelfstandig wonen, begeleiding krijgt van een diëtist.


Meer informatie is te vinden is deze publicatie.

Meer weten

  • De Supermarkt Safari is een interactieve basistraining over gezonde voeding, gezond boodschappen doen en over gezonde boodschappen doen met een klein budget voor mensen met een LVB. 
  • De Kookapp kan mensen met een LVB helpen om geschikte recepten te kiezen, kopen en bereiden. De Kookapp ondersteunt namelijk in alle stappen van het kookproces.
  • Het Centrum voor Consultatie en Expertise heeft geïnventariseerd wat helpend kan zijn bij mensen met obesitas en een LVB. In deze publicatie vind je hier meer informatie over.

Positieve Gezondheid

Positieve Gezondheid stelt een betekenisvol leven van mensen centraal.

Positieve Gezondheid is een bredere kijk op gezondheid en bestaat uit zes aspecten:

  1. Lichaamsfuncties
  2. Mentaal welbevinden
  3. Zingeving
  4. Kwaliteit van leven
  5. Meedoen
  6. Dagelijks functioneren

MEE Samen heeft met behulp van ZonMw een vereenvoudigde tool Positieve Gezondheid ontwikkeld voor mensen met een LVB. De toepassing van de tool moet de participatiekansen van mensen met een LVB versterken. In dit artikel lees je meer over de tool en de ontwikkeling daarvan.

Meer weten