Begeleiders en behandelaren binnen OBC’s, instellingen van De Borg en vergelijkbare zorgorganisaties worden geregeld geconfronteerd met onvoorspelbaar, gevaarlijk en risicovol gedrag van hun cliënten met een LVB. Vaak ervaren zij dan handelingsverlegenheid om zowel een veilige situatie te creëren als cliëntgerichte en onvoorwaardelijke behandeling te kunnen bieden.
Tijdens deze themamiddag stond dit spanningsveld centraal en werd er een handelingsperspectief geboden.
Onder leiding van Xavier Moonen (Bijzonder hoogleraar Universiteit van Amsterdam, bijzonder lector Zuyd Hogeschool, beleidsadviseur Koraal).
Plenaire lezingen
Geweldloos Verzet in residentiële instellingen voor jeugdigen met een LVB
Katharina Visser (Amsterdam UMC/De Banjaard)
In residentiële settings worden medewerkers vaak met agressief en grensoverschrijdend gedrag geconfronteerd. Als reactie op dit agressieve gedrag en de daaruit voortvloeiende gevoelens van angst en onmacht, kan er een cultuur ontstaan waarin beheersing, in de vorm van regels, beperkende maatregelen, sancties en als uiterste vorm fysieke en ruimtelijke inperking een grote rol speelt. Uit onderzoek blijkt echter dat dit vaak contraproductief is en gevoelens van machteloosheid in de hand werkt. Het is daarom van grootbelang om medewerkers goede handvatten te bieden om met agressief en ander onacceptabel gedrag om te gaan.
Een methodiek die bij uitstek is gericht op het verbeteren van de teamsamenwerking, verhogen van het werkplezier en verminderen van agressie is Non-violent resistance (NVR), oftewel Geweldloos Verzet. NVR doelt erop agressie-incidenten (tussen de opgenomen kinderen en tussen kinderen en groepsleiding) terug te dringen. Daarnaast biedt NVR duidelijke handvatten die de medewerkers zelfverzekerder maken en zich minder machteloos laten voelen.
Youz/De Banjaard en het VUmc hebben de oorspronkelijke versie van NVR voor de residentiële setting aangepast voor het werken met kinderen en jongeren met een LVB. Tijdens de plenaire bijdrage zullen de resultaten vanuit recent promotieonderzoek worden gepresenteerd.
Presentatie Katharina M. Visser
Emotieregulatie in relatie tot probleemgedrag vanuit casuïstiek
Annemarie van Vonderen (Pluryn)
De doelgroep mensen met LVB+ is een zeer heterogene groep mensen met een enorme diversiteit aan probleemgedragingen; agressie (jegens zichzelf en/of de ander), middelengebruik, suïcidaliteit. Er is vaak sprake van bijkomende psychische problematiek; een dubbele diagnose, en soms zelfs ook een triple diagnose. De wortels van gedragsproblemen en psychische problematiek liggen in het niet of verkeerd omgaan met emoties als woede, angst, wanhoop en schaamte. Met deze veronderstelling hebben mensen met LVB+ veel met elkaar gemeen; Emotieregulatie is dan de ‘key factor’ en de ondersteuning en behandeling hiervan zou dan ook een essentieel onderdeel moeten zijn van vrijwel elke zorg.
Presentatie Annemarie van Vonderen
Inzet van terreinbeschermende factoren om jongeren met een LVB en complexe co-morbide problematiek te laten groeien en perspectief te bieden
Nicole Kennedy (De Beele/Pluryn)
Binnen De Beele worden zogenoemde SGLVB-jongeren behandeld. Het gaat om jongeren met ‘hoog complexe’ problematiek, waarbij sprake is van forse gehechtheidsproblematiek, trauma en/of ontwikkelingsstoornissen die onderliggend zijn aan ernstige gedrags- en emotionele problematiek. Vanwege de uiteenlopende co-morbiditeit, ernst mate van gedragsproblemen en omdat veel van deze jongeren niet mee kunnen komen in een vaste dagstructuur, is een standaard behandelaanbod niet toereikend. Maatwerk is nodig voor elke jongere. Dit maatwerk omvat meer dan aansluiten in de inhoudelijke begeleiding en behandeling. Het vraagt ook om een hoge mate van flexibiliteit in de inrichting van de zorg. De Beele doet dat middels forse inzet van terreinbeschermende factoren. Tijdens deze lezing werd uiteengezet wat deze factoren zijn en hoe ze binnen De Beele ingezet worden en wat de ervaringen daarmee zijn.
Presentatie Nicole Kennedy
Casusbesprekingen
- Nicole Kennedy en Xenia Tomasoa (Pluryn)
Kunnen we gesloten plaatsing voorkomen, ook als het de enige optie lijkt? - Harriët Koppelman (OBC Ambiq)
Waar ligt binnen hulpverlening de grens tussen veiligheid en verwaarlozing? - Jacqueline Roos (Ipse de Bruggen)
De invloed van de fysieke leefomgeving op o.a. gedrag. - Annemarie van Vonderen en Sanne de Baaij (Pluryn)
Emotiedisregulatie: Balanceren tussen acceptatie en verandering.
Casusbesprekingen 17 maart 2022
