Tijdschrift LVB Onderzoek en Praktijk

“De maatschappij is toch wel ingericht voor en door mensen met een HBO+-niveau. En dan zijn we verbaasd dat een grote groep het niet meer begrijpt, afhaakt, vastloopt en soms langdurige zorg nodig heeft of erger nog: in detentie of op straat belandt. We lijken niet erg bereid om bij de start van beleid rekening te houden met verschillen in capaciteiten van mensen.”
Aan het woord is Maartje Timmermans, directeur van het Landelijk Kenniscentrum LVB. In dit nummer staat een interview met haar ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van het kenniscentrum. 

Het kenniscentrum ontwikkelt, in samenwerking met mensen uit de wetenschap en de praktijk, allerlei producten om beter aansluiten bij de capaciteiten van mensen met een LVB te bevorderen. Op specialistisch niveau gebeurt dat bijvoorbeeld met de Overleggroep Diagnostiek en op laagdrempelig niveau met bijvoorbeeld toegankelijke handreikingen en webinars voor wijkteams, en door dit tijdschrift. Een tijdschrift waarin onderzoekers en professionals uit de praktijk hun bevindingen en ervaringen delen over allerlei zaken die uiteindelijk allemaal als doel hebben: een goede aansluiting bij mensen met een LVB bevorderen. Ook dit Voorjaarsnummer weer.

Het eerste stuk is van Sophie Leijdesdorff en collega’s en gaat over bevorderende en belemmerende factoren in het organiseren van een succesvolle transitie naar volwassenheid van zorg en ondersteuning voor jongeren met een LVB en bijkomende psychische problematiek. In hun onderzoek, onderdeel van het project Transitie Journeys, brengen ze deze factoren in kaart én formuleren ze adviezen om die overgang naar volwassenheid zo goed mogelijk te laten verlopen.

Agnes van der Poel en haar vier collega’s beschrijven in hun literatuurreview wat er bekend is over het inzetten van Virtual Reality bij onder andere mensen met een (licht) verstandelijke beperking. De artikelen die de auteurs beschrijven, richten zich op leren en gedrag, en op afleiding en ontspanning. Ook al is er wel wat aan te merken op sommige gevonden artikelen, lijkt Virtual Reality zeker potentie te hebben, zowel voor cliënten, als voor zorgprofessionals. In het stuk worden de voor- en nadelen beschreven van Virtual Reality en wordt advies gegeven voor het inzetten ervan.

In het vierde stuk, na het interview met Maartje Timmermans, schrijven Hendrien Kaal en collega’s over herstelrecht. Herstelrecht kan een waardevolle aanvulling zijn binnen de strafrechtketen, ook voor mensen met een LVB. Toch zijn hersteltrajecten voor hen mogelijk minder toegankelijk en sluiten zij vaak onvoldoende aan bij hun behoeften, aldus de auteurs. Dit artikel beschrijft hoe samen met professionals, twee tools zijn ontwikkeld: een voorlichtingsfilmpje en visuele praatplaten. Ze maken het nut en het proces van herstelrechttrajecten beter begrijpelijk en ondersteunen de communicatie. De tools vormen een eerste stap naar herstelrecht dat ook echt voor iedereen toegankelijk is én ze zijn gratis te gebruiken.

Dan volgt de onderzoeksbijdrage van Senne de Wit en collega’s, waarin de vraag centraal staat of mensen met een LVB én een visuele beperking kwetsbaarder zijn voor het meemaken van potentieel traumatische gebeurtenissen dan mensen met een LVB zonder een visuele beperking. Een beetje verrassend is het, maar mensen met een LVB en een visuele beperking lijken juist minder blootgesteld te worden aan dergelijke gebeurtenissen, aldus de auteurs. Hoe dat kan, is te lezen in het artikel.

Max Goosen van GGZ Delfland is op de zeepkist geklommen en vertelt in deze rubriek dat binnen haar organisatie een laag IQ geen exclusiecriterium meer is. Hoe ze ondersteuning bieden aan cliënten met een LVB en hoe zij werken aan een inclusieve GGZ leest u in deze Op de zeepkist.
Ten slotte geven twee oud-promovendi een samenvatting van hun proefschriften die ze onlangs met succes hebben verdedigd. Esther Bisschops onderzocht de implementatie van de Wet zorg en dwang bij woonlocaties voor cliënten met probleemgedrag en de implementatie van twee methoden om onvrijwillige zorg te verminderen. Gabriëlle Mercera promoveerde op haar onderzoek naar seksuele uitbuiting van onder andere jonge vrouwen met een LVB, wat zijn risicofactoren en wat zijn beschermende factoren?

Tot slot, na heel veel jaren gewerkt te hebben voor dit tijdschrift hebben we als redactie afscheid genomen van redactieleden Albert Ponsioen, die ook jarenlang hoofdredacteur was, en Hilde Tempel. We zijn ze veel dank verschuldigd voor hun jarenlange en belangeloze inzet voor het tijdschrift. Het afscheid was een mooi moment waarin onder andere veel anekdotes in de geschiedenis van het tijdschrift de revue passeerden.
Gelukkig hebben we ook drie nieuwe redactieleden: Gabriëlle Mercera, die dus net gepromoveerd is, Marnix Loer en Valerie Fictorie. Zo staat er weer een stevige redactie klaar voor alle stukken die we voor het Najaarsnummer hopen te ontvangen.
Maar nu eerst, veel plezier en inspiratie gewenst met dit Voorjaarsnummer.